Tham vọng siêu ứng dụng của Facebook
Công ty mẹ của Facebook, Meta, muốn biến WhatsApp thành một siêu ứng dụng để tăng doanh thu liên quan đến cờ bạc rủi ro Metaverse.
Facebook mua lại WhatsApp với giá 19 tỷ USD vào năm 2014. Đó là một số tiền khổng lồ đối với một ứng dụng nhắn tin miễn phí, mặc dù có hơn 400 triệu người dùng trong 5 năm. Đây cũng là thương vụ mua lại lớn nhất trong lịch sử của Facebook, nhưng công ty, hiện đã đổi tên thành Meta, vẫn chưa tìm ra cách thu hồi khoản đầu tư của mình.
Ứng dụng nhắn tin của Meta đã tạo ra doanh thu 218 triệu USD trong quý 3 năm 2022. Điều này phần lớn nhờ vào các tính năng trả phí của WhatsApp, chiếm một phần nhỏ trong doanh thu khoảng 29 tỷ USD của Meta.
Tăng trưởng doanh thu và giá cổ phiếu giảm đã thúc đẩy công ty theo đuổi tiềm năng thương mại của WhatsApp và thậm chí biến nó thành một “siêu ứng dụng” như WeChat của Trung Quốc.
“Đây là thách thức rất lớn. Làm cách nào để có thể phát triển doanh nghiệp của mình trên sản phẩm nhắn tin hiện có?”, Matt Idema, phó chủ tịch kinh doanh bộ phận nhắn tin của Meta, đặt câu hỏi. Hiện tại, nguồn doanh thu lớn nhất của WhatsApp đến từ các nhà quảng cáo. Các nhà quảng cáo trả tiền để gửi tin nhắn cho người dùng mà họ có thể tương tác.
Câu trả lời của Idema là tạo ra một “chiến lược nhắn tin kinh doanh” cho phép các doanh nghiệp trò chuyện, gửi quảng cáo và phục vụ khách hàng của họ thông qua các ứng dụng nhắn tin. Ông cho biết số lượng người giao tiếp qua WhatsApp trong thời kỳ Covid-19 tăng mạnh cho thấy tiềm năng kiếm tiền của nền tảng này.
“Bây giờ cũng khá muộn rồi. Đáng lẽ WhatsApp phải kiếm tiền từ lâu rồi”, một người bình luận, đồng thời chỉ ra rằng lẽ ra ứng dụng này phải có khả năng thanh toán tích hợp đầy đủ từ nhiều năm trước. Không thể phủ nhận rằng WhatsApp đã mất quá nhiều thời gian để trở thành một phần quan trọng về bức tranh tài chính của Meta. Nỗ lực xây dựng hoạt động kinh doanh WhatsApp sẽ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất.

Idema gia nhập Facebook vào năm 2011, tiếp quản mảng sản phẩm và quảng cáo còn non trẻ của hãng. Tháng 4/2017, anh được thăng chức làm giám đốc điều hành của WhatsApp sau khi ban lãnh đạo Facebook nhận ra ứng dụng này vẫn xoay quanh một nhóm gồm 200 lập trình viên và thiếu định hướng rõ ràng.
“Đó là một nền tảng với một tỷ người dùng, nhưng chúng tôi chưa nghĩ đến việc kinh doanh,” Idema nhớ lại.
Tiềm năng của siêu ứng dụng
Các tính năng mới biến WhatsApp thành một siêu ứng dụng tích hợp giao tiếp, mua sắm, đặt hàng và thanh toán vào một ứng dụng. Nhưng một nguồn giấu tên cho biết “Siêu ứng dụng là một từ cấm kỵ trên Facebook” vì nó quá trừu tượng và khó hiện thực hóa.
“Chúng ta có thể học được nhiều điều từ WeChat,” Idema nói.
Vào tháng 8, WhatsApp đã hợp tác với Uber và nhà bán lẻ JioMart ở Ấn Độ, thị trường lớn nhất của WhatsApp với hơn 500 triệu tài khoản. Người dùng nước này có thể gọi xe Uber và thanh toán mua hàng thông qua WhatsApp. “Một trong những vấn đề hiện nay là làm thế nào để mở rộng quy mô nhanh hơn”, Ajut Varma, giám đốc sản phẩm của WhatsApp cho biết, đồng thời cho biết ông hy vọng “mọi công ty trên thế giới” sẽ hợp tác với WhatsApp.
Không chỉ Meta mà Elon Musk cũng không giấu giếm tham vọng mở rộng nền tảng Twitter thành một siêu ứng dụng. “Việc mua lại Twitter là một cách để đẩy nhanh quá trình phát triển của X, ứng dụng của mọi thứ”. Musk cho biết vào đầu tháng 10 anh ấy không đi sâu vào cách thức hoạt động của X, nhưng thừa nhận rằng việc sở hữu Twitter sẽ giúp “đẩy nhanh sự phát triển của X từ ba đến năm năm.”
Một siêu ứng dụng, hay như tỷ phú Mỹ gọi là “ứng dụng của mọi thứ”, khi tích hợp nhiều chức năng và tiện ích khác nhau như thanh toán điện tử, SMS, tìm kiếm, giao hàng, đặt xe, du lịch… Có thể ví nó như một kho ứng dụng rộng lớn, như con dao đa năng của quân đội Thụy Sĩ khi tích hợp hàng loạt tính năng, tiện ích khác nhau.
Các siêu ứng dụng rất phổ biến ở châu Á như WeChat, Grab, KakaoTalk và Paytm…nhưng chúng vẫn chưa được phát triển ở Mỹ và châu Âu. Snapchat trước đây đã ra mắt ứng dụng thanh toán ngang hàng, Snapcash, ứng dụng này đã ngừng hoạt động vào năm 2018. Facebook và Instagram cũng đã cố gắng mở rộng ra ngoài phương tiện truyền thông xã hội và nhắn tin, nhưng không có kết quả rõ ràng.