Tăng thu nhập từ chanh bông tím
Anh Triệu Văn Tự (SN 1991), người dân tộc Tày, ở thôn Tân Nghĩa, xã Tân Tiến, huyện Bù Đốp là người tiên phong đưa cây chanh bông tím về trồng tại địa phương. Đó là một nguồn thu nhập ổn định. Chanh bông tím không phải là giống cây trồng mới, nhưng là giống cây trồng mới ở vùng Bù Đốp.
Anh Tự là kỹ sư nông nghiệp, luôn tích cực học hỏi những mô hình thực tế của người đi trước và nghiên cứu giống cây chanh tím để phát triển kinh tế gia đình. Theo anh, đây là giống chanh phổ biến trên thị trường, trong khi địa phương không có người trồng loại chanh này, hầu hết phải nhập từ các tỉnh miền Tây hoặc nhờ cửa hàng trồng nên hiệu quả không cao. Vì vậy, qua tìm hiểu, anh thấy trồng chanh bông tím phù hợp với nguồn lực của gia đình và điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương nên anh quyết định đưa giống về để phát triển.

Năm 2020, anh Tự bắt đầu trồng thử nghiệm giống chanh bông tím. Tuy học hỏi và rút kinh nghiệm từ những vườn lớn nhưng anh cũng gặp không ít khó khăn khi thực hiện. Sau một thời gian dài liên tục tìm tòi, anh rút kinh nghiệm, vượt qua giới hạn của những loại cây ở xứ mới và bắt đầu bắt chước mô hình.
Hiện anh trồng hơn 400 cây chanh tím trên diện tích 0,4 ha. Chanh bông tím khoảng 18 tháng là có thể cho thu hoạch, tuy nhiên đối với cây khỏe thì phải đến năm thứ 3 mới bắt đầu cho thu hoạch quả. Vụ thu hoạch đầu tiên, anh thu được hơn 4 tấn chanh với giá 12.000 đồng/kg, đến vụ thu hoạch thứ 2, dự kiến nếu quản lý tốt sẽ thu được khoảng 13-14 tấn. Anh Tự cho biết: Chanh là cây gia vị, vào mùa khô nhu cầu tiêu dùng cao nên giá bán cũng cao. Vì vậy tôi cố gắng tập trung xử lý bông để thu hoạch đúng lứa. Để chanh tím ra trái tự nhiên theo mùa, người trồng phải biết đúng kỹ thuật, đầu tư đúng liều lượng và thời điểm các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.

Anh Tự nhấn mạnh: để cây phát triển tốt phải xử lý từ khâu trồng, trồng thẳng hay xiên tùy theo cảnh quan từng khu vực. Tuy nhiên, trong giai đoạn kiến thiết chính, nhánh chính, nhánh phụ rất quan trọng. Nhất là từ giai đoạn cây còn nhỏ, nếu làm không đúng kỹ thuật về sau sẽ không đạt hiệu quả.
Để giảm chi phí đầu tư, anh Tú tích cực ủ cá và phân chuồng để tưới, bón. Nhờ áp dụng kỹ thuật và kinh nghiệm sản xuất, vườn chanh tím của gia đình anh xanh tốt, rộng và cho nhiều quả. Anh Tú cho biết: Ưu điểm nổi bật của chanh bông tím là thời gian thu hoạch ngắn, giá bán ổn định, chi phí đầu tư và công lao động thấp. Sau ba năm trồng, tôi chỉ tốn khoảng 60 triệu đồng tiền mua giống, đầu tư hệ thống tưới nước tự động và phân bón. Nông nghiệp cần biết cách sử dụng các phụ phẩm và chất thải trong vườn để làm phân hữu cơ và đôi khi để bón phân. Điều này giúp tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng nông sản.
Vườn chanh bông tím của ông Hùng được phục hồi từ vườn tiêu già cỗi, kém hiệu quả. Ngoài trồng chanh lấy ngắn nuôi dài, gia đình anh còn trồng cao su giống để có thêm thu nhập.
So với chanh không hạt hay chanh giấy, chanh tím cho quả quanh năm; Cây phát triển nhanh, cho năng suất cao hơn các giống chanh khác và tuổi thọ cao. Đặc biệt, chanh bông tím ít sâu bệnh hơn. Vào mùa nắng, cây thường bị các bệnh do nhện đỏ, giun đũa, thối nhũn và bệnh ghẻ vào mùa mưa. Vì vậy, để đạt năng suất cao, nông dân phải chú ý phòng trừ dịch bệnh. Tuy nhiên, là mô hình mới, có giá trị kinh tế nên các hộ dân cần cân nhắc, tìm hiểu kỹ trước khi áp dụng, tránh chặt – trồng, trồng – chặt, được giá – mất mùa, được mùa – mất giá.