Mastodon bùng nổ nhờ Twitter đi xuống
Số lượng người dùng mạng xã hội của Mastodon đã tăng gấp đôi kể từ khi Elon Musk tiếp quản Twitter.
Nhiều người dùng không hài lòng với những thay đổi của Twitter đang tìm đến Mastodon, nền tảng mạng xã hội mã nguồn mở được tổ chức thành nhiều nhóm khác nhau, hay “instance” hoặc “server” như cách gọi của từng người dùng, dành cho các chủ đề khác nhau.
Fosstodon, nhóm kỹ thuật công nghệ mã nguồn mở của Mastodon, trước đây chỉ có khoảng 3.000 thành viên đang chờ phê duyệt, nhưng nay đã có 40.000. Đây không phải là nhóm duy nhất gặp vấn đề quá trải. Mike Stone, người đồng sáng lập Fosstodon cho biết: “Chúng tôi không thể theo kịp nhu cầu của người tham gia tham gia, vì vậy đã để mở thêm nhóm”.

Thị trường ngách
Mastodon đã phục vụ một thị trường ngách kể từ khi ra mắt vào năm 2016, với khoảng 380.000 người dùng tính đến ngày 28 tháng 10. Vào ngày 7 tháng 11, người sáng lập Eugen Rochko đã đăng một “toot” (thuật ngữ chỉ các bài đăng trên Mastodon), gần giống như “tweet” trên Twitter, rằng mạng đã đạt hơn 1 triệu người dùng.
Chỉ trong một tuần, Musk tiếp quản Twitter và Mastodon đã có được 1.124 nhóm mới và gần 500.000 người dùng mới. Bot Sentinel ước tính rằng hơn 1 triệu tài khoản Twitter đã bị xóa trong thời gian đó. Nhiều người dùng Twitter đã đổi tên thành liên kết hồ sơ cá nhân mới của Mastodon hoặc họ sẽ tìm cách “di cư” sang nền tảng phi tập trung này.
Khi đăng ký tài khoản Mastodon, người dùng phải chọn nhóm của riêng mình. Để tương tác với các tài khoản khác của bất kỳ nhóm nào trên nền tảng khi bạn được nhóm đó chấp nhận. Tên tài khoản xuất hiện dưới dạng địa chỉ email và mỗi nhóm có tên miền riêng.
Hầu hết quản trị viên của hơn 4.000 nhóm không thể theo kịp với số lượng lớn yêu cầu tham gia. Các nhóm nổi tiếng như mstdn.social và mastodon.social không thể chấp nhận người mới. Quá nhiều người dùng bắt đầu phàn nàn rằng họ đã đợi quá lâu để được phê duyệt hoặc không nhận được email xác nhận để thiết lập tài khoản của mình.
Rochko cho biết số lượng lớn người dùng mới đã quá tải các nhóm chính, gây khó khăn cho việc tạo tài khoản mới. Người sáng lập cho biết ông đã tùy chỉnh quy trình đăng ký để giúp người dùng dễ dàng tìm thấy các nhóm phù hợp với họ mà không bị dồn vào các nhóm nổi tiếng.
Lợi và hại của Mastodon

Tính phi tập trung của Mastodon tỏ ra vừa là điểm thu hút đối với những người đã rời bỏ Twitter do những thay đổi bừa bãi của Musk nhưng cũng là điểm yếu. Mastodon chưa sẵn sàng để thu hút hàng triệu người trong một khoảng thời gian ngắn.
Trong mỗi nhóm, quản trị viên có toàn quyền kiểm soát các yêu cầu lựa chọn thành viên, tổ chức nhóm và kiểm duyệt nội dung. Ví dụ, một máy chủ dành cho các nhà khoa học chuyên nghiệp yêu cầu các liên kết đến kết quả nghiên cứu để chứng minh rằng mình thực sự là các nhà khoa học.
Về mặt tích cực, các quản trị viên là những người “người trong ngành” và hiểu cách tốt nhất để phục vụ các cộng đồng nhỏ. Mặt khác, mạng lưới phi tập trung làm cho Mastodon khó đẻ ứng phó với các biến cố, như số lượng người dùng tăng đột biến, như các mạng xã hội lớn khác.
Mạng xã hội này cũng tỏ ra không ổn định khi ngoại tuyến khoảng 10% thời gian vào năm 2019. Ngay cả trong những thời điểm “tồi tệ nhất”, Twitter chỉ ngoại tuyến 1,25% thời gian.
Theo Robert Gehl, giáo sư nghiên cứu về truyền thông tại Đại học York ở Canada: Việc chờ đợi để tham gia Mastodon đặc biệt khó chịu vì người dùng đã quen với các thao tác nhanh, đăng nhập, nhấp vào nút và tham gia.
Gehl nói thêm: “Con đường tham gia phức tạp hơn một chút, những ai quan tâm đến một không gian hướng tới tập trung vào cộng đồng hơn, tôi nghĩ điều này xứng đáng”.