Câu nói quen thuộc “đánh chừa” dạy cho con học cách đổ lỗi cho hoàn cảnh
Cho phép con đổ lỗi cũng đồng nghĩa với việc để con làm đánh mất những bài học quan trọng của cuộc đời mình, hạn chế đi sự chủ động trong cuộc sống sau này.
Văn hóa “đánh chừa” mà phụ huynh dạy con
Em bé Tép chạy nhanh và bị va vào ghế, cậu bé bắt đầu lăn ra nhà và khóc lóc ầm ĩ. Bà nội bé vội vàng chạy lại vừa xoa cho cháu mình vừa chỉ tay vào cái bàn “hư này, đánh chừa này, làm cháu bà bị đau này”. Tép sau đó đã nín khóc nhưng cũng từ đó trở đi, mỗi lần bị té đau, bé đều dùng câu “đánh chừa”.
Còn em bé Min, cũng vì cha mẹ đã dạy “đánh chừa” mà con sử dụng nó trong mọi hoàn cảnh, từ cô giáo, bạn bè, đồ chơi. Cũng có vài lần bị cô phản ảnh lại thì mẹ Min lại gạt đi và dùng câu nói quen thuộc: “Trẻ con nó biết cái gì đâu”.
Có lẽ từ “đánh chừa” đã trở thành câu cửa miệng của rất nhiều gia đình có con nhỏ, thường xuyên xuất hiện ở giai đoạn trẻ từ mầm non trở xuống. Mỗi khi đau, ăn vạ, mè nheo hay đòi hỏi một thứ gì đó, trẻ cũng hay có thói quen bắt chước theo cách mà người lớn thường làm.
“Đánh chừa em Pony hư lấy đồ chơi của chị Chít này”, “Đánh chừa cái ghế hư làm cho cháu yêu của bà bị ngã này”… Với nhiều bậc phụ huynh, cách giải quyết này nhanh chóng khiến bé quên đi cảm giác khó chịu hay đau đớn.
Hành vi đỗ lỗi và “đánh chừa”
Khi nhắc tới cụm từ này, ý nghĩa của chúng là phủ nhận lỗi do bản thân gây ra mà thay vào đó là đổ lỗi cho đối phương. Trẻ em cũng giống như một trang giấy trắng vậy, chúng bắt chước theo người lớn rất nhanh, đặc biệt là những điều hàng ngày được lặp đi lặp lại.
Hành động dạy con “đánh chừa” sẽ làm cho chúng đổ lỗi cho những hoàn cảnh xung quanh, không bao giờ chịu nhận lỗi sai về bản thân mình.
Khi trẻ còn nhỏ người lớn dạy “đánh chừa”, hay tìm ra những lý do đổ lỗi nhưng khi những đứa trẻ lớn lên bướng bỉnh, khi làm sai không chịu nhận lỗi thì lại dùng đòn roi dạy dỗ con. Điều quan trọng nhất mà cả người lớn và trẻ em cần nhìn ra đó là trách nhiệm của bản thân đối với những hành vi của mình.
Hậu quả đến từ thói quen dạy con “đánh chừa” và cách để xử lý
Tất cả những hành động của trẻ đều có xuất phát điểm từ những hành động của bố mẹ và cả những người thân xung quanh. Hành động đánh chừa này cũng như vậy. Bé hay có thói quen đánh chừa vì cả nhà thường xuyên sử dụng đánh chừa.
Điều nguy hiểm hơn là khi bé quen với đánh chừa thì lớn lên sẽ quen cái kiểu đổ lỗi cho người khác. Bé có thể có tính tình hung hãn hơn, quen thói đập, đánh, tát người khác. Tốt hơn hết bố mẹ không nên dạy cho trẻ thói quen đánh chừa.
Theo các chuyên gia tâm lý học, có nhiều bé mới chỉ trong độ từ 1 – 2 tuổi đã thích đánh chừa người khác. Đơn giản là vì cả nhà đều dạy bé đánh chừa thì làm sao mà bé không bắt chước được.
Để bé không bị nhiễm phải thói quen đó, cả nhà không được nói đánh chừa hay hành động đánh chừa bất kỳ một đối tượng nào. Nếu bé vẫn còn có thói quen đánh chừa, cả nhà áp dụng chính sách “ba không”: “Không thấy – không nghe – không phản ứng”, có nghĩa là coi như không có chuyện gì xảy ra cả, không chê, không khen, không trách phạt gì cả và làm lơ đi thì dần dần bé sẽ quên. Thêm vào đó, phụ huynh cũng có thể áp dụng thêm một số hành vi tích cực khác để thay thế vào sau khi cháu đã giảm bớt chuyện đánh chừa.
