Bất động sản đe dọa kinh tế Trung Quốc
Sự suy thoái của thị trường bất động sản thậm chí có thể gây thiệt hại nhiều hơn cho Trung Quốc khi toàn cầu chỉ tập trung vào lệnh phong tỏa.
Chỉ số theo dõi doanh số bán nhà ở Trung Quốc đã giảm trong 11 tháng liên tiếp. Đây là con số kỷ lục kể từ khi Trung Quốc cải cách thị trường bất động sản vào những năm 1990.
Nhu cầu về dịch vụ và hàng hóa liên quan đến xây dựng và nhà ở chiếm gần 20% GDP của Trung Quốc. Do đó, điều này có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng của họ trong năm nay.
Lu Ting, nhà kinh tế Trung Quốc tại Nomura Holdings, nhận định: “Đây là đợt sụt giảm bất động sản tồi tệ nhất trong lịch” sử, xu hướng giảm này thậm chí còn kéo dài hơn so với năm 2008 và 2014.
Điều này bắt đầu từ năm ngoái khi Bắc Kinh đưa ra các biện pháp trì hoãn việc cho vay thế chấp và siết tín dungh các công ty bất động sản. Tốc độ bán nhà ở đây sẽ cải thiện một chút trong năm nay do chính quyền địa phương có các chính sách nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng. Tuy nhiên, do sự phong tỏa của Thượng Hải và hàng chục thành phố khác từ tháng 3, mức cắt giảm của năm nay có thể còn lớn hơn năm 2021.
Mặc dù nhiều thành phố lớn đã nới lỏng các hạn chế mua nhà và Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cũng đã hạ lãi suất thế chấp, nhưng doanh số bán nhà tại các thành phố lớn trong tháng 5 vẫn giảm hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp phải đóng cửa, vì bị phong tỏa và số lượng người thất nghiệp ngày càng nhiều.
Iris Pang, nhà kinh tế Trung Quốc tại ING Groep cho biết: “Thị trường việc làm phải cải thiện thì nhu cầu mới tăng được, điều này phụ thuộc nhiều vào khả năng bị phong tỏa trong tương lai”. Bà tin rằng thị trường sẽ phải vật lộn để phục hồi vào năm 2023.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã duy trì một lập trường nghiêm ngặt đối với thị trường nhà ở. Điều này khác với thời kỳ suy thoái trước đây khi bất động sản được sử dụng như một chất xúc tác. Tại một cuộc họp hồi tháng 4, các quan chức Trung Quốc khẳng định “nhà ở không phải để đầu cơ”.
Goldman Sachs dự đoán rằng thị trường bất động sản sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay thêm 1,4%. Điều đó dường như sẽ đi xa so với mục tiêu tăng trưởng GDP 5,5% của giới chức Trung Quốc trong năm nay, một số nhà kinh tế thậm chí còn coi 3% là khó.
Giới chức tài chính Trung Quốc đang tập trung vào việc đảm bảo rằng các vụ vỡ nợ bất động sản không dẫn đến khủng hoảng trong toàn ngành. Chen Long, chuyên gia kinh tế tại công ty tư vấn Plenum, cho biết: “Giới chức Trung Quốc Trung Quốc không muốn phải chịu trách nhiệm nếu mọi việc lại vượt quá tầm kiểm soát, lãi suất cho vay thế chấp hiện cũng cao hơn hẳn mức lãi sau đợt sụp đổ năm 2014.
Doanh số xây dựng và bán nhà giảm mạnh, nhưng giá không giảm như đợt lao dốc trước đó do khan hiếm nguồn cung. Điều này mang lại cho các nhà lãnh đạo nhiều cơ hội hơn để duy trì các chính sách nghiêm ngặt mà không làm mất lòng người dân, phần lớn tài sản của Trung Quốc là bất động sản.
Rosealea Yao, nhà kinh tế học tại Gavekal Dragonomics, dự đoán doanh số bán nhà sẽ giảm hơn 10% trong năm nay so với năm ngoái. Quan trọng nhất, bà tin rằng thị trường sẽ không bao giờ phục hồi trở lại mức trong hai năm qua. Bà giải thích: “Tiêu thụ thép và các vật liệu xây dựng khác không đổi và đang giảm dần”.
Và nếu Bắc Kinh muốn gây ra một cơn sốt xây dựng, họ cũng không có nền tảng làm điều này. Đô thị hóa ở Trung Quốc đang chậm lại. Tăng trưởng dân số thành thị và thị trấn lần đầu tiên giảm xuống dưới 1% kể từ năm 1996. Tại các tỉnh lại phát triển nhiều hơn, như ở Quảng Đông, có khoảng 75% dân số sống đang sống ở đô thị, gần bằng mức dân số của Mỹ là 83%.
Đầu tư nhà ở hiện đóng góp khoảng 11% vào GDP của Trung Quốc. Theo khảo sát của Viện Lowy (Australia), tỷ lệ này sẽ giảm xuống còn 7% vào năm 2030. Tuy nhiên, các loại hình đầu tư khác, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng và xây dựng nhà máy, không phát triển đủ nhanh để lấp đầy khoảng trống này.
Lowy tin rằng tăng trưởng GDP sẽ trở lại khoảng 4% trong thập kỷ này, ngay cả khi Trung Quốc tránh được cuộc khủng hoảng tài chính xung quanh sự sụt giảm của bất động sản. Roland Rajah, chuyên gia kinh tế trưởng tại Rowi cho biết: “Việc đầu tư chậm lại sẽ khiến Trung Quốc khó cạnh tranh kinh tế với Hoa Kỳ hơn”.
